به نقل از «ایران آنلاین»

زمین برای بلعیدن تاریخ ۴۰۰ ساله صفوی دهان باز کرده است

تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۰۵۳۲۲

سرعت فرونشست در اصفهان به ۵/۱۶ سانتیمتر در سال رسیده و به کمین تاریخ نصف‌جهان نشسته است. این فرونشست خطرناک از دو دهه گذشته با خالی شدن تدریجی سفره‌های زیرزمینی به جان دشت اصفهان افتاده است. غول فرونشست را توسعه ناپایدار از خواب بیدار کرد تا هم محیط‌زیست اصفهان تهدید شود و هم آثار تاریخی چشم‌نوازش.

در حال حاضر از مجموع ۶۰۵ دشت کشور ۳۰۰ دشت دچار بحران فرونشست هستند، اما موضوع فرونشست زمین در اصفهان به حادترین وضع ممکن رسیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فرونشست همچون زلزله‌ای است که به مرور زمان اثراتش را شاهد خواهیم بود. اگر در منطقه‌ای فرونشست رخ دهد و آبخوان‌ها بمیرد، نه تنها حیات گیاهی و جانوری منطقه را تهدید می‌کند بلکه پایانی برای میراث چند صدساله آثار تاریخی خواهد بود. طبق بررسی‌های انجام گرفته فرونشست زمین در اصفهان هم اکنون به ۵/۱۶ سانتیمتر در سال رسیده و این امر به معنای وارد شدن آسیب جدی به زیرساخت‌های این شهر تاریخی است.
از سوی دیگر طبق نظر کارشناسان، وضعیت دشت‌هایی همچون «مهیار، اصفهان، کاشان، اصفهان-برخوار» بسیار نگران‌کننده است و در مرکز کلانشهر اصفهان نیز در جنوب آبخوان دشت اصفهان -برخوار فرونشست به‌مرور به‌صورت هلالی از شمال غرب تا شمال شرق اصفهان به سمت مرکز این شهر در حال پیشروی است. این در حالی است که اگر چه در حال حاضر در ناحیه پل‌های تاریخی و بستر رودخانه زاینده‌رود فرونشست وجود ندارد، اما شواهد نشان می‌دهد، به‌طور کلی پل‌ها و بستر آنها به مرور زمان دچار آب شستگی و فرسایش می‌شوند.
از سوی دیگر با توجه به نزدیکی مناطق کشاورزی به محدوده شهر اصفهان و وجود آثار متعدد تاریخی در بافت تاریخی اصفهان، تداوم خشکی زاینده‌رود از یک‌سو و استفاده بی‌وقفه از آب‌های زیرزمینی بویژه برای کشاورزی سنتی می‌تواند تهدیدی جدی برای آثار تاریخی 400 ساله در این دشت باشد.

زخم‌های کهنه بر بدن آثار تاریخی 400 ساله

مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی اصفهان با ابراز نگرانی از تهدید و تخریب آثار تاریخی اصفهان در پی فرونشست زمین گفت: اصفهان طی دهه‌های گذشته یکی از مراکز مهم گردشگری کشور بوده و است. همواره تمام این آثار و پل‌های تاریخی به نوعی پایش مردمی می‌شده و اگر حدود ۳۰ سال پیش ترکی بر این آثار بود، به‌طور قطع از سوی مردم و سمن‌ها گزارش می‌شد. آنچه ما در مورد آن صحبت می‌کنیم آثاری هستند که قدمتی بیش از ۴۰۰ سال دارند نه سازه‌ای که یکی دو سال از عمر آن گذشته باشد.
رضا اسلامی با اشاره به اینکه زاینده رود تنها منبع تغذیه کننده دشت اصفهان- برخوار است، افزود: از سال ۷۹ با قطع شدن جریان دائمی رودخانه زاینده رود و منقطع جاری کردن آب زیرزمینی به بستر رودخانه از یک سو و از طرف دیگر با گسترش حفر چاه‌های زیاد، فشار بسیاری به سفره‌های زیرزمینی وارد کرده‌ایم.
وی در پی بازدید خود از میدان نقش جهان، مسجد امام، سردرهای ورودی میدان در خیابان‌های سپه و حافظ، بازار قیصریه و… بیان کرد: این مشاهدات و بررسی‌ها نشان می‌دهد این زخم کهنه، از دهه ۹۰ سرباز کرده بود و ما مرتب به جای آن‌که از اساس فکری به‌حال این ترک‌ها کنیم، تنها مُسکن تزریق کردیم و به اصطلاح خاک زیر فرش ریختیم و گفتیم مشکلی وجود ندارد.این مشاهدات گویای فاجعه فرونشست زمین در مرکز اصفهان و در محدوده تاریخی اصفهان است. ترک‌های زیاد در دیواره بنای تاریخی مسجد امام تماماً حکایت از فرونشست زمین در این مجموعه است. در این مسجد ترک‌های فرونشستی تا ۱۰ سانتیمتری در بعضی از دیواره‌ها نیز مشاهده شده است.
وی با تأکید بر اینکه هر آنچه از فرونشست زمین در محدوده شهری وجود دارد، مربوط به داده‌های رادار سال ۹۷ سازمان نقشه‌برداری است، اظهار داشت: با توجه به این تصاویر میزان نرخ نشست نسبی در میدان نقش جهان ۲ تا ۳ سانتیمتر در سال عنوان شده است که باید به این نکته اشاره کرد که تمام این داده‌ها نسبی است. این بازدید نشان داد که گسترش فرونشست در این محدوده بسیار جدی است و آثار آن به وفور در دیواره‌های خانه‌های مسکونی و تجاری شهر و بخصوص در مجموعه نقش جهان با شدت بیشتری قابل مشاهده است.
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی اصفهان با بیان اینکه از سال ۷۹ تا به امروز تعداد چاه‌های حفر شده در دشت اصفهان- برخوار افزایش یافته و بشدت از آبخوان ها بی رحمانه آب برداشت کرده ایم، تأکید کرد: به‌طور قطع تأثیر فشار بر آبخوان، خود را در ترک‌های فرونشست نشان می‌دهد.

فرونشست زمین تهدید ی جدی برای نصف جهان

سرپرست اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به ادامه روند خشکسالی و خشک بودن زاینده‌رود و تهدید این پدیده برای آثار تاریخی اصفهان گفت: با توجه به نزدیکی مناطق کشاورزی به محدوده شهر اصفهان و وجود آثار متعدد تاریخی در بافت تاریخی اصفهان، تداوم خشکی زاینده‌رود از یک‌سو و استفاده بی‌وقفه از آب‌های زیرزمینی بویژه برای کشاورزی سنتی از سوی دیگر می‌تواند تهدیدی جدی برای آثار تاریخی اصفهان باشد، زیرا در این آثار که در قلب دشت تاریخی اصفهان قرار دارند و متناسب با اقلیم نیمه خشک اصفهان با مصالحی همچون خشت و آجر بنا شده، ایجاد پدیده فرونشست در کنار تهدید جان و مال شهروندان می‌تواند تبعات خطرناکی برای بناهای ارزشمند نصف‌جهان باشد.
علی کامیابی با بیان اینکه دو دهه از تشنگی زاینده‌رود می‌گذرد، افزود: دو دهه است که مردم اصفهان این رود را به‌صورت دائم پر آب ندیده‌اند. با توجه به پیشینه چند هزار ساله حیات اجتماعی در دشت بزرگ اصفهان و با در نظر گرفتن کمی بارش در فلات مرکزی ایران از گذشته‌های دور تا کنون، نقش زاینده‌رود در حیات اجتماعی و فرهنگی مردم اصفهان از یک‌سو و تغذیه آب‌های زیرزمینی این محدوده عظیم از سوی دیگر بسیار قابل توجه است.
وی بیان کرد: در طول ادوار مختلف تاریخ، بررسی‌های کارشناسان و بویژه کاوش‌های باستان‌شناسی اثبات کرده که شبکه گسترده از آبرسانی در روی زمین و زیرزمین، توسط گذشتگان ما در این منطقه طراحی شده بوده که آب زاینده‌رود را به دشت بزرگ اصفهان انتقال می‌داده است.

فرونشست زمین نباید فقط دغدغه میراث فرهنگی باشد

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» در این خصوص گفت: بحث فرو نشست زمین با توجه به خشکسالی چند ساله اخیر، امری اجتناب‌ناپذیر است که نه تنها تهدیدی برای آثار تاریخی اصفهان بلکه کل دشت اصفهان در معرض خطر است.
ناصر طاهری با بیان اینکه علت این پدیده کاملاً مشخص است و باید به‌دنبال حل و رفع این مشکل باشیم، افزود: این موضوعی نیست که تنها بخواهیم به‌صورت جزئی به آن نگاه کنیم و بگوییم آثار تاریخی در معرض نابودی هستند وحالا باید با مقاوم‌سازی آثار تاریخی به رفع مشکل بپردازیم؛ بلکه زمانی باید به مقاوم‌سازی فکر کنیم که در اثر ایجاد بلایایی همچون زلزله و جنگ و... تخریب صورت گرفته و می‌توان آن را رفع و مرمت کرد. با توجه به اینکه فرونشست، کل دشت اصفهان را در معرض خطر قرار داده، نیازمند راه حل اساسی و یک عزم ملی است.
وی با اشاره به اینکه در جلسات متعدد در ستاد مدیریت بحران، تذکرات لازم در خصوص این پدیده داده شده است، اظهار داشت: در جلسات متعدد ستاد بحران که نمایندگان بسیاری از دستگاه‌ها حضور دارند، در زمینه فرونشست زمین که در پی خشکسالی‌های اخیر ایجاد شده، تذکرات لازم داده شده است اما از نگاه هر دستگاهی موضوعات مربوط به آن سازمان مهم است و میراث فرهنگی نیز چنین نگاهی دارد اما بحث فرونشست زمین موضوعی نیست که تنها مربوط به میراث فرهنگی باشد، بلکه تهدید برای تمام دستگاه‌ها است چون همه بخش‌های شهری را در تحت الشعاع قرار داده است.
این مسئول با تأکید بر اینکه خشکسالی و کم آبی عامل اصلی ایجاد فرونشست در دشت اصفهان است، تصریح کرد: علت ایجاد این پدیده کاملاً مشخص است. تنها راه حل آن رفع خشکسالی است که باید از سوی مدیران و مسئولان ارشد دولت و در سطح ملی پیگیری و رفع شود تا شاهد نجات اصفهان باشیم.

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: آثار تاریخی اصفهان برای آثار تاریخی فرونشست زمین میراث فرهنگی سوی دیگر زاینده رود دشت اصفهان ترک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۰۵۳۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بیش از هزار واژه پرکاربرد زبان بلغاری ریشه و اصالت فارسی دارند

به گزارش خبرگزاری مهر، مسعود احمدی افزادی رایزن فرهنگی ایران در بلغارستان به دعوت رییس دانشگاه سیریل و متدوئوس شهر تاریخی ولیکوترنوا عازم این شهر شد و در یک سمینار علمی و تاریخی در حضور جمعی از دانشجویان و استادان این دانشگاه به بیان ویزگی های تاریخ و تمدن ایران پیش از اسلام و نقش و تاثیر ایرانیان در تمدن جهانی و نیز جایگاه ایران و ایرانیان در ماندگاری و آزادی یهودیان در طول تاریخ پرداخت.

احمدی در این سمینار علمی که با حضور معاونان دانشگاه و تنی چند از روسای دانشکده ها و نیز دانشجویان علاقمند برگزار شد، به بیان تاریخ دینداری و ویژگی های دین ایرانی پرداخت و گفت: ایرانیان هیچگاه در طول تاریخ بت پرست نبوده اند. دین ایران باستان و شخص زرتشت به عنوان یکی از قدیمی ترین ادیان و پیامبران جهان در بسیاری زمینه ها پیشرو بوده اندو شعار پندار نیک و گفتار نیک و کردار نیک در واقع شعار همه پیامبران از موسی و عیسی تا پیامبر اسلام بوده است.

رایزن فرهنگی کشورمان گفت: از منظر علمای ادیان دین از ابتدا تا به انتها یک خط سیر واحد اما رو به رشد دارد و همه انبیا برای گفتن یک مطلب و یک موضوع ولیکن با بیان های متناسب با زمان خویش آمده اند. قرن ها قبل از آیین های بودایی و کنفسیوسی و تائویی و حتی قبل از آیین های هند، زرتشت پیام آور صلح و دوستی و محبت و آزادی بوده است و ایران مهد ازادی و گفتگو بوده است. در زمانی که بسیار از اقوام بواسطه خونریزی افتخار می کردند ایرانیان افتخارشان ابادی و حفظ محیط زیست و همنوع دوستی بوده است.

وی افزود: تاریخ گواه آن است که ایرانیان نقش بسیار ارزنده و موثری در آزادی و احترام برای همه ادیان و بویژه یهودیان ایفا کرده اند و زمانی که یهودیان اسیر در بابل تاریخی بوده اند کوروش هخامنشی به آنها آزادی و اختیار داد تا به هرکجا می خواهند بروند. سرزمین ایران مهد آزاد اندیشی و حکمت الهی است. کتیبه تاریخی فرمان ازادیبخش کوروش امروز نشانه منحصر به فرد تمدن درخشان ایرانی در جهان است.

رایزن فرهنگی کشورمان گفت: توجه به نور و اتش در ایران باستان به عنوان نمادهای خداوند یکتا مطرح بوده است و ایرانیان به نور و آتش به عنوان مظهر پاکی و راستی نگاه می کردند و این نماد حتی در شاهنامه نیز آمده است؛ درجاییکه سیاوش باید پاکی خود را از طریق عبور از روی آتش نشان دهد و این کار را نیز می کند.

وی افزود: نمادهای عمو نوروز و ننه سرما و نیز چهارشنبه سوری و شب یلدا نیز از جمله میراث های کهن ایرانی هستند که با ورود به دیگر فرهنگ ها بتدریج تبدیل به بابانوئل و بابا مارتا و شب کریسمس شده اند. ازینرو باید گفت که باورهای ایرانی باورهای جهانی هستند و میراث جهانی محسوب می شوند.

احمدی گفت: ایران بعد از اسلام به ویژه دانشمندان زیادی به دنیا معرفی کرده است. میراث فکر بوعلی سینا، فارابی، خواجه نصیر الدین طوسی، رازی، ملاصدرا تا حافظ و سعدی و مولانا و فردوسی و عطار و خیام و ده ها و ده ها شخصیت دیگر همه نشانگر عظمت و اهمیت این تمدن بزرگ است.

رایزن فرهنگی کشورمان ادامه داد: تمدن ایرانی و تمدن بلغار با هم قرابت و پیوستگی تاریخی دارند و خان اسپاروخ به عنوان موسس بلغارستان بزرگ خودش یک ایرانی با اسمی ایرانی است و بیش از هزار واژه فارسی در زبان امروز بلغاری وجود دارد که ریشه های انتقال آن به زبان های واسط عربی و یا عثمانی برنمی‌گردد بلکه کاربست و شکل زبانی آنها نشان می دهد که این واژگان مستقیماً در طول تاریخ باستان از سرزمین مادری ایران به بلغارستان آمده اند.

در پایان این برنامه مراسم پرسش و پاسخ برگزار شد و دانشجویان سوالات خود را پرسیدند از جمله تعدادی از دانشجویان درباره علت دشمنی رژیم صهیونیستی با ایران سوال کردند که رایزن کشورمان پاسخ داد صهیونیست ها در طول تاریخ هر جا توانسته اند نفوذ کنند و منابع مالی یک کشور را به یغما ببرند انجام داده اند و تنها زمانی که نتوانسته اند این کار را بکنند در زمان جمهوری اسلامی ایران است که با نهضت بیداری ایجاد شده در کشورهای مسلمان که ریشه اش در نهضت اسلامی ایران بوده است، نه تنها نتوانسته اند یغماگری تاریخی خودشان را استمرار دهند بلکه چهره غاصبانه و نژدپرست شان در سرزمین های اشغالی فلسطین نیز رو شده و ملت های جهان اسلام یکپارچه در مقابل شان ایستاده است وانها این بیداری را از چشم ایران اسلامی می دانند.

کد خبر 6100523 زینب رازدشت تازکند